De impact die de ziekte kanker kan hebben op ons leven wordt vaak pas duidelijk als zij zich voordoet. Overlevingskansen van oncologiepatiënten nemen toe, waardoor ik regelmatig in mijn praktijk oncologiepatiënten tegen kom met huid- en nagelproblemen en voetklachten. Kanker is een ziekte die steeds vaker voorkomt en gelukkig steeds beheersbaarder wordt, onder andere door de behandeling met chemotherapie, immunotherapie, radiotherapie, doelgericht therapie, hormoontherapie, hyperthermie en/of een combinatie hiervan. Chemotherapie heeft niet alleen invloed op kankercellen, maar ook op gezonde cellen in het lichaam. Vooral snelgroeiende gezonde cellen kunnen worden aangetast door de chemotherapie. In de rustperioden van de chemokuur hebben gezonde cellen de tijd om zich te herstellen. De meeste gezonde cellen doen dat, zodat de bijwerkingen weer verdwijnen. Soms gebeurt dat na enkele dagen, soms duurt het langer.
Sommige cytostatica kunnen (tijdelijk) beschadigingen veroorzaken (soms tot 2 jaar na de kuur).
Ook bij de Targeted therapie oftewel doelgerichte therapie kunnen diverse voetklachten ontstaan.
Mogelijke klachten kunnen zijn:
- Neuropathie, stoornis als gevolg van zenuwbeschadiging aan handen en voeten, (is meestal niet te herstellen) zoals: gevoelloosheid, tintelend, verdoofd gevoel in vingertoppen, tenen en voetzolen (o.a.: gevoel op watten te lopen), pijn in handen en voeten, functievermindering in vooral de vingers, verstoring van koude- en warmtegevoel, krachtverlies benen en/of armen, spier- en gewrichtspijn. Soms worden deze klachten verergerd door kou.
- Huid aandoeningen, zoals: droge huid, infecties, ontstekingen, hyper- of hypo pigmentaties, huiduitslag, overgevoelig voor de zon, pijnlijke ontstoken blaren op wrijfplaatsen.
- Nagel aandoeningen, zoals: nagels breken/scheuren/splijten, ribbels op nagels, brokkelige nagels, loslatende nagels, horizontale donkere strepen op nagels (n.a.v. aantal kuren) schimmelinfecties, hyperkeratosis.
- Hand/voet syndroom: Reactie van de huid van de handpalmen en voetzolen.
Mogelijke klachten kunnen zijn: jeuk, pijn of gevoeligheid, roodheid, schilferende of vervellende huid, zwelling, blaren en infecties (strak gespannen huid mogelijk met blaren). - Andere mogelijke bijwerkingen: verminderde aanmaak bloedcellen, bloedarmoede / neiging tot bloedingen, langere wondgenezing periode + 9 dagen of langer, ontregelde bloedsuiker, lymfeoedeem.
Een oncologisch voetzorgverlener (OVV) verleent voetzorg aan kankerpatiënten. Ik ben opgeleid om voeten te screenen, bijwerkingen van behandelingen te herkennen, de voeten te verzorgen (mits de situatie dat toelaat) en bevindingen terug te koppelen aan het oncologisch behandelteam zoals: de behandelend arts/oncoloog of oncologisch verpleegkundige.
Het doel is de voeten van kankerpatiënten in een zo optimaal mogelijke conditie te brengen en te houden. Zo wordt de veiligheid en de gezondheid van de kankerpatiënt ondersteund.
Bent u kankerpatiënt, dan is het van belang dat u mij laat weten of u onder behandeling bent. Meld wanneer de laatste chemokuur of bestraling heeft plaatsgevonden en wie uw oncologisch behandelaar en huisarts zijn. Een kankerpatiënt mag namelijk niet zonder meer een voetzorgtraject ondergaan. Ik kan overleg plegen met uw medisch specialist.
De eerste afspraak bij mij is een intakegesprek. Eventueel kan de behandeling direct gestart worden. Als u actief wordt behandeld tegen kanker, is het belangrijk dat de verpleegkundige of behandelend arts aangeeft dat er geen contra-indicatie is voor de voetzorg.
Uiteraard behandel ik de oncologische patiënt na toestemming van en in overleg met de behandelend arts. Mocht u vragen hebben dan ben ik te bereiken via e-mail of telefoon.